De Zoerselse gemeenteraad boog zich gisteren over de Beleidsmatig Gewenste Ontwikkelingen: de toekomstvisie op het ruimtelijk beleid. Heerlijk Zoersel formuleerde heel wat verbeterpunten en deed een constructief voorstel om samen te werken aan een betere versie van de nota — maar dat werd weggestemd door de meerderheid.
Op de gemeenteraad van juni stond de principiële goedkeuring van de beleidsmatig gewenste ontwikkelingen (BGO) inzake het ruimtelijk beleid op de agenda. Een hele mond vol. In mensentaal geven de BGO een toekomstvisie op ruimtelijke uitdagingen: hoe kunnen we de open ruimte beschermen, hoe zorgen we voor een kwalitatieve kernversterking, hoe passen we het woonaanbod aan voor de groter wordende groep alleenstaanden en eenoudergezinnen, enz.
Evolutie in de woningnoden
Volgens de woonscan van de provincie Antwerpen zal het aantal huishoudens in Zoersel toenemen van 9000 huishoudens in 2020 naar ongeveer 10.800 in 2040. Ook de samenstelling van de huishoudens zal wijzigen. Zoersel zal volgens de woonscan op dat moment hoofdzakelijk bestaan uit 1- en 2-persoonshuishoudens, goed voor 75% van de Zoerselse huishoudens.
Tegelijk geeft de woonscan aan dat er in Zoersel zeer veel ‘onderbewoonde woningen’ staan. Dat betekent dat er meestal maar enkele mensen wonen in een enorm groot huis.
Gemeenteraad veel te laat betrokken
Het BGO-traject startte in 2021. Toch kregen de gemeenteraadsleden pas twee weken geleden de documenten te zien. Op 17 juni vond een gemeenteraadscommissie plaats over de BGO. Er kwamen toen heel wat opmerkingen, voorstellen en suggesties vanuit elke fractie van de oppositie.
Tom Sleeuwaert, fractieleider Heerlijk Zoersel: “We betreuren het ten zeerste dat wij als raadsleden pas op het allerlaatste moment bij dit traject betrokken zijn. Nochtans zijn het net de raadsleden die deze visie moeten goedkeuren en uitvoeren. Daarbij komt dat amper iets werd gedaan met de input van de verschillende partijen tijdens de gemeenteraadscommissie. We zien dat er enkele details zijn toegevoegd, maar van een echte dialoog of een doortastende bijsturing is geen sprake.” Sleeuwaert formuleerde als voorbeeld 7 concrete verbeterpunten (zie onderaan dit artikel).
Voorstel tot samenwerken weggestemd door meerderheid
Daarom stelde Heerlijk Zoersel voor om de BGO niet meteen ter stemming voor te leggen, maar samen met alle fracties de komende weken te werken aan een beter en breed gedragen voorstel. Sleeuwaert: “Het is volgens de burgemeester immers niet de bedoeling om de eerstkomende weken een openbaar onderzoek hierover te organiseren. Dat zou pas na de zomer gebeuren. De zomervakantie zou dus perfect benut kunnen worden om samen met de partijen die dit wensen een nieuwe, verbeterde versie uit te werken en op de gemeenteraad van augustus goed te keuren. Zonder dat er tijd verloren zou worden.”
Dat voorstel werd echter door de meerderheidspartijen weggestemd.
“Het is onbegrijpelijk dat de meerderheid niet wil ingaan op onze open en constructieve uitnodiging. Dit is nochtans een kans om te tonen dat het motto ‘Samenwerken voor Zoersel’ meer is dan een slogan. Maar helaas: woorden en daden lopen opnieuw uiteen,” besloot Sleeuwaert teleurgesteld.
Heerlijk Zoersel benadrukt dat we ook in de toekomst blijven inzetten op inhoudelijke samenwerking en een breed draagvlak voor belangrijke beslissingen die de toekomst van Zoersel bepalen. “De deur blijft open — nu de meerderheid nog.”
Zeven concrete verbeterpunten
Tijdens zijn tussenkomst stelde Sleeuwaert zeven duidelijke en onderbouwde punten voor waarin de ontwerptekst van de BGO volgens Heerlijk Zoersel momenteel tekortschiet:
1 Bewaak de capaciteit en de leefbaarheid van onze dorpskernen
Er wordt in het plan van de meerderheid vooral gekeken naar de kleine kerngebieden in de drie dorpskernen om extra wooneenheden te bouwen. Maar het is niet duidelijk wat daar qua capaciteit nog mogelijk is en wat daar wenselijk is. Want het kan volgens ons niet de bedoeling zijn om daar alles vol te bouwen. Laat ons dit op z’n minst in kaart brengen, anders vertrekken deze BGO mogelijk van een compleet onhaalbaar uitgangspunt.
2 Waarom niet meer doen met bestaande grote huizen?
In Zoersel staan veel grote huizen waar maar één of twee mensen wonen. En toch mogen die huizen volgens het plan niet opgesplitst worden in twee of meer woongelegenheden. Dit is volgens de nota alleen mogelijk bij nieuwbouwprojecten. Dat is een jammere zaak, want opnieuw wordt alleen uitgegaan van ‘bijbouwen’, en dus extra beton. Heel recent keurde de gemeente Schilde goed dat bestaande woningen kunnen worden opgedeeld waardoor meerdere gezinnen binnen eenzelfde bouwvolume kunnen wonen met een (deels) gemeenschappelijke tuin. Dat kan toch ook bij ons?
3 Geef onze dorpskernen meer leven
Laat ons in elk dorpscentrum een beperkte zone afbakenen waar bij nieuwbouw op het gelijkvloers steeds een handelspand of publieke functie moet komen. Zonder dit soort functies kun je namelijk niet spreken van een levendige kern en dreigt een dorp te evolueren tot een slaapdorp.
4 Zorg voor passende gebouwen in een dorpse architectuur
Laat ons in de BGO een aantal architecturale richtlijnen opnemen om te vermijden dat we in de toekomst nog projecten met uitgestrekte aaneengeschakelde woonblokken krijgen zoals naast de kerk van Sint-Antonius. Als we dit nu al opnemen in de BGO zorg je er als gemeente voor dat er een duidelijker kader is in geval van procedures bij de deputatie.
5 Betaalbare en sociale woningen zijn geen detail
In de beleidsintenties staat dat de gemeente bij (grotere) projecten de projectontwikkelaar wil verplichten om ook te voorzien in betaalbaar of sociaal wonen. Een voorstel dat werd overgenomen uit het programma van Heerlijk Zoersel. Maar in deze BGO staat hier niets over in. Nochtans is het belangrijk om te bepalen of dit over het hele grondgebied zal kunnen/moeten of slechts in een aantal zones.
6 Wat met de weekendverblijven?
Op de commissie werd ook de vraag gesteld naar de weekendzones. Ook daar moet beleidsmatig een ei over gelegd worden. Ze komen nu niet eens aan bod in deze beleidsmatig gewenste ontwikkelingen. Schepen Verbiest antwoordde dat dit nog apart opgepakt zou worden, maar waarom doen we dit niet ineens, zodat de visie voor de toekomst duidelijk is en de inwoners van deze zones duidelijkheid krijgen?
7 Maak regels over afstanden duidelijker
In sommige wijken staat nu in het plan dat er een voortuin van precies 6 meter moet zijn. Maar wat als de voorgevel van je buur dichter of verder van de straat staat? Moet de voorgevel dan op dezelfde lijn als die van de buur gebouwd worden of op de 6 meter die in de BGO wordt voorgesteld? Het lijkt ons beter om te zeggen dat je ‘in lijn met de omgeving’ moet bouwen.
