In 2022 had Zoersel reeds veruit de hoogste schuld per inwoner van de ons omliggende gemeenten. Uit de aanpassing van het meerjarenplan blijkt dat deze schuldgraad alleen nog maar verder zal stijgen: in 2024 zal de schuld het hoogste peil bereiken in meer dan 10 jaar. Tegelijk wordt duidelijk dat ook andere keuzes uit het verleden ons in de toekomst nog zwaar zullen opbreken. Toch blijft de gemeente nieuwe prestigeprojecten lanceren, zoals de nieuwe bibliotheek in Sint-Antonius. Geld hiervoor vinden om dit alles te betalen, is echter iets voor de volgende bestuursploeg.
Op de gemeenteraad van 19 december 2023 werd de vierde aanpassing van het meerjarenplan besproken. In het laatste politieke jaar van deze legislatuur kunnen we terugblikken op wat er tot nu toe gebeurd is en ook vooruitkijken naar wat de toekomst ons gaat brengen.
Schuldafbouw volledig teniet gedaan
Tom Sleeuwaert, fractieleider Heerlijk Zoersel: “Een belangrijke indicator is de financiële schuld op de lange termijn. We hebben de oefening gedaan om de financiële schuld van de voorbije twee bestuursperiodes in een grafiek te zetten.
Daaruit blijkt dat bij het begin van de vorige legislatuur begonnen werd aan een schuldafbouw. In 2013 was onze schuld afgerond 23,8 miljoen. Tegen 2019 was dit teruggebracht naar 17,3 miljoen, een vermindering van meer dan 6 miljoen. Maar in deze legislatuur zijn de schulden op de lange termijn weer aanzienlijk gestegen. In 2024 komen we volgens het meerjarenplan uit net boven de 25 miljoen, hoger dus dan in 2013.”
Zoersel heeft hoogste schuld per inwoner van omliggende gemeenten
Volgens cijfers van de Vlaamse overheid had Zoersel vorig jaar al veruit de hoogste schuld per inwoner in vergelijking met de ons omliggende gemeenten.
- Ranst: 349 euro per inwoner
- Vorselaar: 436 euro per inwoner
- Schilde: 445 euro per inwoner
- Rijkevorsel: 452 euro per inwoner
- Zandhoven: 459 euro per inwoner
- Brecht: 471 euro per inwoner
- Malle: 877 euro per inwoner
En Zoersel: 1033 euro per inwoner. Drie keer meer dan een gemeente als Ranst en meer dan dubbel zoveel dan Schilde, een gemeente die qua bewonersaantal en oppervlakte vergelijkbaar is. De schuld zal volgens het meerjarenplan nog verder stijgen richting 2024. Dan komen we uit op een schuld van meer dan 1100 euro per inwoner.
Keuzes uit het verleden dreigen ons zuur op te breken
Ondertussen wordt duidelijk dat de vele prestigeprojecten uit het verleden de gemeentefinanciën stevig onder druk hebben gezet en dat keuzes uit het verleden een enorme impact hebben op de toekomst.
Luc Joris, voorzitter Heerlijk Zoersel: “Zo vroeg de gemeente Zoersel in het verleden aan IGEAN om gronden aan de Watermolen in Halle aan te kopen (ondermeer de site van Van Aerde). De prijs die IGEAN hiervoor betaalde – meer dan 6,6 miljoen euro – was op dat moment al enorm en omdat hier de voorbije jaren niets mee gedaan werd, is deze kost alleen maar verder toegenomen tot meer dan 7,7 miljoen euro.
Dat is uiteraard slecht nieuws voor de gemeente want de volgende bestuursploeg zal hier een quasi onmogelijke beslissing in moeten nemen. Proberen we al het geld dat de gemeente aan IGEAN moet terugbetalen te recupereren? In dat geval moet heel die site helemaal volgebouwd worden en verdwijnt het volledige bos tussen de Watermolen en de Pannenhuisstraat.
Of gaan we voor een minder dens woonproject, maar dan kan de kost voor de gemeente in het slechtste geval volgens IGEAN oplopen tot meer dan 3 miljoen euro. Meer dan 3 miljoen minder beleidsruimte. Dat is de waarde van 3 verenigingenschuren.”
De rekening laten kloppen? Dat is voor de volgende bestuursploeg!
Tom Sleeuwaert: “Daar komt bij dat heel wat dossiers worden doorgeschoven naar de volgende ploeg. Het gaat dan zowel over verschillende kleinere projecten (bv. de heraanleg van een fietspad, veilige schoolomgevingen) als over projecten die een enorme impact zullen hebben op onze financiën. De nieuwe ploeg zal het moeten oplossen.
De huidige meerderheidspartijen blijven ondanks de torenhoge schulden nieuwe prestigeprojecten voorop stellen, zoals de nieuwe bibliotheek van Sint-Antonius. Hier staat een potje geld voor in het meerjarenplan: 800.000 in 2025 en 400.000 in 2026. Samen 1,2 miljoen euro. Wanneer we echter kijken naar de laatste haalbaarheidsstudie die de gemeente zelf liet uitvoeren, zien we dat het project aan de Handelslei alleen al 3,5 miljoen excl. btw zal kosten. Wat de gemeente voorziet in het meerjarenplan, is dus ruim onvoldoende. En opnieuw gaat de volgende ploeg het mogen oplossen.”
Heerlijk Zoersel vroeg de meerderheidspartijen daarom uitdrukkelijk om in deze legislatuur géén beslissing meer te nemen over de bibliotheek. De nodige voorbereidingen treffen en ervoor zorgen dat de nieuwe ploeg over alle nodige informatie beschikt om een beslissing te nemen, kan natuurlijk wel, maar de nieuwe ploeg voor het blok zetten, zou niet netjes zijn gezien de huidige financiële toestand.
