Zoerselaars tijdig en actief betrekken bij grote projecten
Buurtbewoners, verenigingen, ondernemers en andere betrokken partijen zijn vaak erg goed op de hoogte van problemen en noden. We willen hen daarom tijdig en actief betrekken bij grote projecten.
- Een initiatiemoment organiseren waarop iedereen die betrokken is, wordt uitgenodigd. Hier wordt uitgelegd wat de bedoeling is van het project en wordt alle relevante info gedeeld. De aanwezigen kunnen hierop hun inbreng doen. Is het een project dat niet uitgaat van de lokale overheid, dan wordt de initiatiefnemer door de gemeente Zoersel aangespoord om een dergelijk moment in te richten.
- Ook bij de uitwerking van de plannen willen we inwoners, (wijk)verenigingen en ondernemers als volwaardige partners beschouwen. Zo vinden we dat voor projecten die beeldbepalend zijn en een grote impact hebben op de omgeving alle betrokkenen de kans moeten krijgen om tijdig hun inbreng te doen en niet pas wanneer er een openbaar onderzoek wordt opgestart. Dat kan bijvoorbeeld door kandidaten te verplichten hun plannen te laten toelichten op een infomarkt aan de bevolking. Inwoners van Zoersel kunnen dan hun feedback op de plannen geven en een voorkeur uitspreken voor een of meerdere kandidaten. Op die manier kan de jury die moet oordelen over de toewijzing van een project hiermee rekening houden.
Waarom?
Dankzij inspraak en participatie zullen projecten breder gedragen worden en meer op maat zijn van de Zoerselaars. We stellen echter vast dat inwoners, verenigingen, ondernemers en andere betrokkenen niet of veel te laat betrokken worden wanneer grote projecten worden opgezet.
Denk maar aan het project van de nieuwe bibliotheek van Sint-Antonius en de sociale woningen in de bocht van de Kerkhoflei. Slechts 4 burgers werden toegelaten tot de jury; zij moesten een geheimhoudingsverklaring ondertekenen. De rest van de bevolking is amper op de hoogte. Dat blijkt uit een bevraging die de gemeente zelf organiseerde. Aan de enquête hebben 274 Zoerselaars deelgenomen. Van de 274 respondenten gaf de helft aan ‘totaal niet op de hoogte’ te zijn, 22% gaf aan een ‘klein beetje op de hoogte’ te zijn en 16% gaf aan ‘enigszins op de hoogte’ te zijn. Slechts 11 respondenten gaven aan erg goed te weten wat het project inhoudt. Dat is maar 4%! Dit zijn dramatische cijfers, want voor een project met een dergelijk grote impact moet er draagvlak zijn bij de bevolking. Anders riskeer je nadien een eindeloze reeks procedures. En als er burgers zijn die in het kader van een openbaar onderzoek bezwaren indienen, omdat ze eerder niet op de hoogte waren, laat staan dat ze betrokken werden, krijgen ze het verwijt vanuit de meerderheid dat projecten stilliggen, omwille van procedures die erop volgen.
Ook het project van de verenigingsinfrastructuur in Zoersel is een voorbeeld van hoe het niet moet. Verenigingen worden jarenlang aan het lijntje gehouden en worden niet actief betrokken bij de uitwerking van een oplossing. Wanneer dan uiteindelijk een ‘oplossing’ uit de bus komt, blijkt deze niet voor elke vereniging werkbaar.
Beleidsplannen maken samen met personeel, adviesraden, raadsleden en burgers
Om te komen tot een gedragen beleid waar onze inwoners trots op kunnen zijn, willen we onze inwoners actief hierbij betrekken. Ook de inbreng en medewerking van onze personeelsleden, adviesraden en raadsleden is hierin cruciaal.
- Nadat de nieuwe coalitie haar beleidsintenties kenbaar heeft gemaakt, nodigen we alle medewerkers van de gemeente uit om mee te brainstormen over het beleid van de komende zes jaar. We nodigen ook de raadsleden uit.
- Daarnaast betrekken we alle Zoerselaars via een bevraging en organiseren we inspraakmomenten voor kinderen en jongeren.
- We leggen het beleidsplan, voor het wordt geagendeerd op de gemeenteraad, voor aan de verschillende adviesraden van onze gemeente en verwerken hun inbreng en voorstellen.
- We zorgen na goedkeuring door de gemeenteraad voor een (digitale) beleidskrant in een bevattelijke taal waarin de doelstellingen van het beleidsplan helder worden toegelicht aan de Zoerselaars.
Waarom?
Participatie was in de voorbije legislatuur zeer beperkt: polls om een passende naam voor iets te vinden, een digitale vragenlijst over een specifiek topic, enz. Wanneer het echter over belangrijke keuzes ging of over projecten met een grote impact (zie hierboven), werd participatie herleid tot het louter informeren van de bevolking over reeds genomen beslissingen.
Participatie is voor Heerlijk Zoersel een cruciale voorwaarde om te komen tot een gedragen beleid. Als gemeente krijg je door participatie een bredere kijk op de behoeften en de prioriteiten van de Zoerselaars en kun je samen bouwen aan concrete oplossingen.
De raadsleden actief betrekken bij het beleid
We willen de raadsleden tijdig en actief betrekken bij het gemeentelijke beleid:
- Bij het begin van de nieuwe bestuursperiode organiseren we een rondleiding voor de (nieuwe) raadsleden op de verschillende gemeentediensten. Op die manier leren ze de werking van ervan kennen en kunnen ze gericht vragen stellen.
- Samen met de diensthoofden en de algemeen directeur worden bij aanvang van de bestuursperiode afspraken gemaakt hoe en aan wie raadsleden hun vragen en voorstellen best stellen. Op die manier zorgen we ervoor dat vragen tijdig en correct beantwoord worden, zonder de diensten onnodig te belasten.
- Belangrijke beslissingen over projecten, documenten (bv. meerjarenplan), enz. worden voorbereid op een gemeenteraadscommissie waar de raadsleden de kans hebben om vragen te stellen, voorstellen te doen, enz.
- In bepaalde gevallen (medische redenen, een professionele opdracht of studie in het buitenland, palliatief verlof of bijstand aan een zwaar ziek familielid) is het wenselijk dat fysieke vergaderingen ook digitaal gevolgd kunnen worden door raadsleden.
- Elk jaar wordt een overleg georganiseerd met de raadsleden, de algemeen directeur en een vertegenwoordiging van de gemeentelijke diensten. Zij gaan in gesprek over het meerjarenplan of andere actuele thema’s.
Waarom?
De gemeenteraad is het hoogste politieke orgaan van de gemeente en neemt beslissingen die een belangrijke impact hebben op de inwoners. Toch worden de gemeenteraadsleden pas op het einde betrokken bij het besluitvormingsproces. Hierdoor is er weinig ruimte voor raadsleden om ideeën voor te dragen of accenten te leggen. Door de raadsleden actiever en tijdiger te betrekken bij het beleid kan hun inbreng reeds vroeger worden meegenomen.
Er bestaat nu reeds de mogelijkheid om een gemeenteraadscommissie samen te roepen, maar dat gebeurt slechts uitzonderlijk, waardoor alle vragen en opmerkingen op de gemeenteraad behandeld moeten worden, terwijl daar de tijd ontbreekt om zaken ten gronde te bespreken.
