Zoersel lijkt een idyllisch eiland in de woelige zee waarin we door de energiecrisis en de inflatie zijn terecht gekomen. Volgens de meerderheidspartijen zal de impact zich dit jaar en volgend jaar laten voelen, maar in 2024 gaan we terug naar normaal. Dat blijkt uit de aanpassing van het meerjarenplan van de gemeente Zoersel.
Heerlijk Zoersel is bezorgd over de Zoerselse financiën en het gebrek aan daadkracht van de meerderheid. We geven de meerderheidspartijen daarom een herexamen in december met een aantal concrete werkpunten.
Op de gemeenteraad van oktober stelde de Zoerselse meerderheid de derde aanpassing van het meerjarenplan voor. Dat schetst het kader van de uitgaven en inkomsten van onze gemeente tot het einde van deze bestuursperiode.
Grote impact op onze financiën
De energiecrisis en de verschillende loonindexeringen hakken in op de uitgaven van elke gemeente. In Zoersel stijgen de eigen energiekosten in 2022 en 2023 met respectievelijk 700.000 en 900.000 euro. En ook de lonen van het gemeentepersoneel stijgen door de verschillende loonindexeringen. In een normaal jaar wordt uitgegaan van één loonindexering, in 2022 zijn er liefst 5. Dit zorgt voor een meerkost van 450.000 euro in 2022 die zal aangroeien tot 1,6 miljoen euro tegen 2025.
Ook de kosten van onze samenwerkingsverbanden (politie, brandweer, zwembad, enz.) stijgen hierdoor.
“De crisis is voorbij in 2024.”
Tom Sleeuwaert, fractieleider Heerlijk Zoersel: “Verschillende specialisten gaven de voorbije weken aan dat de gevolgen van deze crisis nog jaren zullen doorwerken. Ze spreken over 10 zware jaren en nog minstens 3 zware winters. Woorden die zelfs door premier De Croo werden herhaald.
Zoersel erkent in haar meerjarenplan de gevolgen voor 2022 en 2023, maar gaat er wel van uit dat vanaf 2024 de toestand zal normaliseren. Vanaf dan voorziet Zoersel nog maar één loonindexering per jaar. De meerderheid gaat er ook van uit dat de meerkost van energie vanaf dan zal halveren.
We vragen ons af of deze inschatting gebaseerd is op prognoses of op het feit dat de meerderheid tegen 2025 op papier in orde moet zijn met haar cijfers. Wij gaan uit van het laatste.”
De kop in het zand
Als de prognoses van experts kloppen, zullen 2024 en 2025 nog steeds moeilijke jaren zijn met een hoge inflatiedruk, ook op de lonen van de gemeente.
Jos Vekemans, voorzitter Heerlijk Zoersel: “Dit nu ontkennen of minimaliseren, is de kop in het zand steken. Hier nu al niet op anticiperen, gaat het probleem alleen maar groter maken als het zich effectief stelt. Want wat gaat de meerderheid dan doen? De belastingen verhogen? Dit is absoluut geen goed bestuur.”
Sense of urgency ontbreekt
“In een crisistijd zoals we die nu meemaken, is iedereen bezig met zijn financiën. En zoekt ieder gezin naar manieren om onnodige kosten te vermijden. En investeringen die nice to have zijn, ‘foliekes’ zoals we zeggen, worden als eerste geschrapt in de meeste Zoerselse gezinnen.
Toch lijkt deze sense of urgency nog niet doorgedrongen bij deze meerderheid. Twee voorbeelden van de vorige gemeenteraad. De meerderheid investeert in een fietsbeloningssysteem waarvan de mobiliteitsschepen zelf moet toegeven dat het héél duur is, zeker voor het beperkte effect dat men ermee wil bereiken. En ook Olivier Rul verkondigde op de vorige gemeenteraad dat een groot recreatief zwembad héél duur uitkomt, maar dat hij met plezier een bedrag betaalt dat 30 keer hoger ligt dan de kost van de verenigingsinfrastructuur in deelgemeente Zoersel.
Een gemeente als Schilde, met de helft van onze schuld, zoekt alternatieve oplossingen om zwemwater te garanderen. Wij stoemmelen gewoon voort alsof er niets aan de hand is, met het risico dat we zonder zwemwater vallen op termijn”, aldus Sleeuwaert.
Hou geplande uitgaven en projecten kritisch tegen het licht
Heerlijk Zoersel stelde op de gemeenteraad voor dat de meerderheid geplande uitgaven en projecten kritisch tegen het licht zou moeten houden tegen de volgende aanpassing van het meerjarenplan in december. Zijn die uitgaven allemaal nog nodig? Kunnen de doelstellingen niet anders gerealiseerd worden?
Vekemans: “We deden op de gemeenteraad exact dezelfde oproep die we reeds op de eerste gemeenteraad van deze legislatuur gedaan hebben. De meerderheidspartijen sloegen onze voorstellen toen in de wind en deden gewoon door met een aantal grote, geldverslindende projecten zoals de technische dienst en de dorpszaal. Hadden ze ons destijds gevolgd, dan hadden ze nu een goedkopere technische dienst, een mooi gerenoveerde dorpszaal en meer dan 3 miljoen euro extra beleidsruimte over. Het heeft niet mogen zijn.”
Herexamen in december
Heerlijk Zoersel geeft de meerderheidspartijen daarom een herexamen bij de volgende aanpassing van het meerjarenplan in december en geeft volgende adviezen mee:
- Maak realistische inschattingen i.p.v. voor de meeste inkomsten en uitgaven uit te gaan van het optimistische scenario.
- Hou acties en projecten kritisch tegen het licht.
- Ga na waar je als gemeente en meerderheid zelf inspanningen kunt leveren. Kan het bijvoorbeeld niet met een schepen minder?